براساس یک مقاله منتشرشده در مجله Lancet، بخش عمدهای از وابستگی صنعت مراقبتهای بهداشتی به مواد یکبارمصرف ناشی از تمایل به افزایش کارایی است. شواهد محدودی وجود دارند که برتری برخی از این ملزومات یکبارمصرف را نسبت به نمونههای قابلاستریل و قابلاستفاده مجدد تأیید کند. نویسندگان این مقاله پیشنهاد دادهاند که با بازنگری در استفاده از گزینههای پایدارتر و قابلاستفاده مجدد، میتوان زبالههای پزشکی را کاهش داد و مسائل زیستمحیطی را مدیریت کرد.
این مقاله که دکتر ماریا مریت، استادیار مؤسسه اخلاق زیستی برمن و دانشکده بهداشت عمومی بلومبرگ دانشگاه جانز هاپکینز، همراه با همکاران خود جرمی گرین از مؤسسه برمن و دانشکده پزشکی دانشگاه جانز هاپکینز و کارولین اسکولنیک از مرکز مکلین و دانشکده پزشکی فینبرگ دانشگاه نورثوسترن، تألیف کرده است، در ۱۵ اکتبر ۲۰۲۲ منتشر شد.
به گفته نویسندگان، حدود ۸۰ درصد از ردپای کربنی صنعت بهداشت و درمان نتیجه تولید، حملونقل، استفاده و دفع زنجیره تأمین ملزومات یکبارمصرف پزشکی است. دههها پیش، ملزومات پزشکی مانند بسیاری از اقلام خانگی معمولی از مواد قابلاستفاده مجدد مانند فلز، پارچه و شیشه ساخته میشدند، بدون استفاده از پلاستیک در ساخت یا بستهبندی آنها. اما امروزه تقریباً هر قطعه تجهیزات پزشکی، از ماسکهای جراحی گرفته تا سرنگها و ابزارهای جراحی، در پلاستیک پیچیده شده یا از آن ساخته شدهاند.
رشد استفاده از پلاستیک در پزشکی
اولین استفاده گسترده از پلاستیک در دنیای پزشکی در دهههای ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰ و همزمان با تغییری فرهنگی مرتبط با ترس فزاینده از بیماریهای واگیردار، بهویژه HIV/AIDS، رخ داد. علاوه بر این ترس، خرید ملزومات یکبارمصرف از نظر اقتصادی ارزانتر از اجرای فرایندهای استریلسازی بود، و تصمیم گرفته شد که در اغلب موارد، هزینه کمتر این ملزومات بهجای پایداری بلندمدت و کارایی تجهیزات ترجیح داده شود.
معایب وابستگی به ملزومات یکبارمصرف
با این حال، نویسندگان تأکید میکنند که تکیه بیشازحد بر ملزومات یکبارمصرف میتواند معایب قابلتوجهی داشته باشد، از جمله کمبود احتمالی. همهگیری کووید-۱۹ این ریسک را آشکار کرد، زیرا ماسکهای جراحی، ماسکهای N95 و سایر تجهیزات حفاظت شخصی ضروری بهسرعت کمیاب شدند و مجبور شدیم مواد یکبارمصرف را سهمیهبندی یا دوباره استفاده کنیم.
نویسندگان همچنین به مشکلی جدید در انتقال بیماریهای عفونی اشاره میکنند که با رواج ملزومات یکبارمصرف ایجاد شد. بهعنوان نمونه، هر سال حدود ۱ میلیون نفر در کشورهای کمدرآمد و جوامع حاشیهنشین به دلیل دفع نامناسب زبالههای آلوده، به بیماریهای عفونی مبتلا میشوند.
مزایای بازگشت به مواد قابلاستفاده مجدد
نویسندگان نتیجهگیری میکنند که بازگشت به استفاده از مواد باکیفیت، قابلاستفاده مجدد و دارای چرخه عمر طولانی میتواند منجر به کاهش هزینه کلی تجهیزات شود. این تغییر میتواند بخش بهداشت و درمان را به سمت تأکید بیشتر بر عدالت در مراقبتهای بهداشتی، چه از نظر هزینه مالی و چه از نظر تأثیرات زیستمحیطی، هدایت کند.